HANGİ DURUMDA İLİŞKİ TERAPİSİ ALMALISINIZ?
Çift / aile ilişkilerinin Psikologların Psikiyatristlerin “alanına” girmesi/sokulması çok eski bir tarih değil..
Çiftler bu sorunla ilgili bir uzmana gitmeyi düşündüğünde, psikolog ya da psikiyatr tercih ediyor. Terapist bu “etikete” sahip değilse burun kıvırıyor.. Oysa bu konu “bizim” alanımız mı emin “değilim”!
Biz (psikologlar, psikiyatrlar) “kişiler arası ilişkileri” kişinin nevrotik, psikotik ya da kişilik bozukluğu söz konusuysa masaya yatırırız. Hatta Hary Stuck Sullivan’ın nevroz teorisi bunun üzerine yani “kişilerarası ilişkilerin yeterliliği” üzerine oturur. Yani nevroza, psikoza ve kişilik sorunlarına “kişilerarası ilişkiler” üzerinden, daha temelde “bağlanma süreçler” i üzerinden bakıyoruz. Bu nedenle pek çok psikoterapi ekolündeki seans sırasında konu “ilişkilere” gelir… Konuyu ister hasta açsın ister uzman, “ilişkiler” psikoterapinin ana konusu olur.
Hepimizin kişilik yapısında bağlanmaya dair sorunları ve bunların davranışlarımıza olumsuz yansıyan, ilişkileri sabote eden tarafları söz konusudur.
Peki, çift terapistinin kişilik yapılarındaki sorunlardan yola çıkarak “senin şöyle bir bağlanma sorunun var” ya da “sen annenle şöyle travmatik bir olay örgüsü yaşamışsın, o yüzden böyle davranıyorsun” demesi, o ilişkideki sorunu çözer mi?
Burası çok su kaldırır!
Şimdi konu başlığında sorduğum soruyu cevaplamaya çalışayım, flört ya da evlilik ilişkilerinde hangi durumlarda ilişki için destek öneriyorum, bunları sıralayayım… (unutmadan tüm bu yorumları istisnaları kenarda tutarak yapıyorum)
- Yaşınız 35’i geçmiş ve evlenmemişseniz bağlanmaya dair üzerinde çalışmanız gereken bir sorununuz var demektir.. Söz konusu yaşa kadar söz, nişan yaşamamış olmanız, yaşınızın 35’den büyüklüğü meseleye daha çok dikkat kesilmeniz gerektiğini gösterir.
- Yaşınız 30 olmuş ama şimdiye kadar hiç flört etmemişseniz (gerekçesi ne olursa olsun) ya da 3 ayı geçmiş bir flört yaşamamışsanız, ilişkiler hususunda destek almalısınız.
- İlişkinin adının konulması, el ele tutuşma, evlilikten konuşma, söz, nişan, nikah gibi konular sizi rahatsız ediyor ve bunları konuşmaktan kaçınıyorsanız, nedenini bilmediğiniz bir stres davranışlarınızı etkiliyorsa ilişkiler hususunda destek almalısınız.
- Flörtte taraflardan biri evlilikle ilgili korkusundan diğeri onu kaybetme korkusundan dolayı “evlilik konusunu” açıkça konuşamıyorsa ilişkileri hakkında destek almayı düşünmeliler.
- Bir ilişkiniz ya da evliliğiniz var ama her tartışmada “boşanmayı düşünüyor” ve hatta “bitsin bu ilişki, boşanalım” diyorsanız ya da karşı dili kullanıyorsa destek almanız ilişkinize olumlu anlamda katkıda bulunacaktır.
- Bir ilişkiniz ya da evliliğiniz var, ancak sıklıkla aynı sorundan dolayı tartışıyor, aynı tepkileri veriyorsanız, çift olarak destek almayı düşünmelisiniz.
- Bir ilişkiniz ya da evliliğiniz var, ancak çatışmayı her zaman taraflardan biri gideriyorsa, gerilimi çözen hep aynı kişiyse ilişkinizin destek alması gerekir.
- Geniş ailede yaşıyorsanız ve bu durum sıklıkla tartışma konunuzsa ilişkiniz için destek almalısınız.
- Evin ekonomisi konusunda taraflardan birinin belirgin bir rahatsızlığı var ve bu sıklıkla tartışma konusu oluyorsa ve sorunun çözümünde tartışmalara rağmen mesafe alamıyorsanız yardım almalısınız.
- Herhangi bir engel olmadığı halde 3 yılın üzerinde bir süre geçtiği halde taraflardan birinin ya da her ikisinin isteğiyle çocuk sahibi olunmamış ve olunmak istenmiyorsa bir uzmanla görüşmenizde fayda vardır.
- Ayrılığın üzerinden 6 ay geçmesine rağmen, ayrılınan kişi sürekli düşünülüyorsa, ona olan öfke aynı yoğunlukta devam ediyorsa, sık sık resimlerine bakılıyor ya da hiç görmek istenmiyorsa, son iletişim tarihinden bir yıl geçmesine rağmen bir başkasıyla tanışma arzusu duyulmuyor, tanıştırılma tekliflerinden rahatsız olunuyorsa bireysel olarak destek düşünülmelidir. Yasın depresyona çevrilmiş olması olasıdır.
- Eşiniz ya da sevgilinizi ölümle kaybetmişseniz; aradan 1 yıl geçtikten sonra yeni biriyle tanışma arzusu duymuyor, biriyle birlikte olma ya da evlilik fikri suçluluk hissine neden oluyorsa, çocuğunuz var ve yeni bir ilişki nedeniyle kendinizi çocuğunuza karşı suçlu/sorumlu hissedip ilişkiden kaçınıyorsanız, bireysel destek almalısınız.
Yukarıdaki durumlardan birini yaşıyorsanız, bağlanmaya dair üzerine eğilmeniz, çalışmanız, çözmeniz gereken bir sorununuz var demektir… Bunlar aklıma gelenler…
Şunun altını çizeyim;
Üstünde çalışmanızı tavsiye ettiğim hususlarda mesafe alırsanız, ilişkileriniz derinleşir, ancak bu sorunlar psikopatolojinin konusu (hastalık) değildir!